„Shitshow! Ameryka się sypie, a oglądalność szybuje” Charlie LeDuff. Mikrorecenzja

Uważałem, że do tego, żeby uprawiać dziennikarstwo XXI wieku, potrzebne są nie tylko głowa (dosłownie) i jaja (w przenośni), ale także styl i prezencja, hiperbola i humor, ostentacja i oburzenie. Ale przede wszystkim potrzebna jest rzetelność. Charlie LeDuff dał się poznać polskiemu czytelnikowi dzięki nagrodzonej Pulitzerem książce „Detroit. Sekcja zwłok …

„Czas krwawego księżyca. Zabójstwa Indian Osagów i narodziny FBI” David Grann

Spróbujmy to sobie wyobrazić (albo chociaż uporządkować). Na początku lat siedemdziesiątych XIX wieku Osagowie zostali przesiedleni ze swoich ziem w Kansas do rezerwatu w północno-wschodniej Oklahomie. Ziemia na której z nakazu władz się osiedli, była pośledniego gatunku (czytaj: skały aż horyzont i jałowizna taka, że niewiadomo co z tym począć). …

Wybierz sobie przygodę. „Niksy” Nathan Hill

Pierwszą lekturą małego Samuela była książeczka pt. „Wybierz sobie przygodę”. Czytała mu ją mama, a gdy odeszła, zaczął po nią sięgać sam. To, że literaturze poświeci życie, wiedział od zawsze: Toteż gdy pewnego ranka do jego pokoju weszła mama i obudziwszy go, zadała mu dziwaczne pytanie: „Kim chcesz zostać, kiedy …

Śledztwo non-fiction. „Ogar piekielny ściga mnie. Zamach na Martina Luthera Kinga i wielka obława na jego zabójcę” Hampton Sides

Cały naród „trochę umarł” miał powiedzieć ówczesny gubernator Kalifornii Ronald Regan na wieść o zamachu na Martina Luthera Kinga (sam Sides nazywa śmierć pastora tragedią narodową). Gdy 4 kwietnia 1968 roku James Earl Ray pociągnął za spust, nie mógł przewidzieć, że decyzja powstała w jego chorym umyślę, wpłynie realnie na …

Wielkie życie. „Ludzie na drzewach” Hanya Yanagihara

Debiut Yanagihary to ambitne przedsięwzięcie. Autorka bestsellerowego „Małego życia” sięga bowiem po tematy ważkie i uniwersalne, krocząc jednakże po śladach literackich poprzedników. Podejmując próbę odpowiedzi na pytania: czy Norton Perina, młody i wybitnie uzdolniony naukowiec, może żyć ponad prawem? Czy odkrycie sekretu nieśmiertelności upoważnia go do moralnej i fizycznej dewastacji …

Zagłada intymna. „Oto jestem” Jonathan Safran Foer

Studium cierpienia? Stadia rozkładu? Miłosna wiwisekcja? Zagłada intymna? Tak. W książce Foera jest to wszystko. Całe spektrum problemów małżeńskich. Wszystko to, co istniało i przestało istnieć pomiędzy Julią i Jacobem, głównymi bohaterami książki. Autor opisał relację dwojga ludzi z chirurgiczną precyzją i godną podziwu przenikliwością, zaczynając opowieść od słów zgoła …

Notatki z lektury. „Szczęśliwe wyspy Oceanii. Wiosłując przez Pacyfik” Paul Theroux

Próbując złapać clou książki Theroux, albo precyzyjniej postać samego autora, do głowy przychodzą mi takie pojęcia jak: ksenofobiczny pluralista, apodyktyczny homo viator, ironista i autoironista najwyższej próby, eskapista kajakarz itd. Theroux trudno zdefiniować i tym samym trudno go okiełznać. Poprawność polityczna nie jest jego mocną stroną. Za to łatwość oceny, nawiązywania kontaktów i romantyczna …

Tożsamość i płeć. „Middlesex” Jeffrey Eugenides

Ciurkałam i dziergałam tę książkę, gdyż nie chciałam jej kończyć za nic na świecie. Jakże bowiem dobrze, przez ten zimowy okres słonecznej posuchy i intensyfikacji wiatru oraz mrozu, było ogrzewać się blaskiem na miarę skrojonego bohatera. Jakże cudnie było plątać tożsamości, mylić tropy, wietrzyć spiski i odbywać kolejne rewolucje (czy …

Wszystko o wojnie. „Depesze” Michael Herr

Wojna. Michael Herr pisze o niej tak, że lektura „Depesz” wywraca trzewia, morduje duszę, zatrzymuje serce i pozostawia na dłuższym bezdechu. Książka amerykańskiego korespondenta, która na szczęście, choć z dużym opóźnieniem ukazała się w końcu w Polsce (zresztą w świetnym tłumaczeniu Krzysztofa Majera), to zupełny/totalny obraz wojny. Nawet nie tej …

Demitologizacja Dzikiego Zachodu. „Krew i burza. Historia z Dzikiego Zachodu” Hampton Sides

Boskie Przeznaczenie to idea, która „tłumaczyła” wszystko to, co „ludzie lepszego sortu”, tj. waszyngtońscy politycy i amerykańskie wojsko, czynili względem rdzennych mieszkańców Ameryki Północnej. Rzezie, gwałty, przemoc wobec Indian były więc zwyczajowo i moralnie uzasadnione. Poszukiwanie nowej przestrzeni życiowej i rozwój demokracji wymagał przecież poświęceń i użycia przemocy. A że …

Stygmat koloru. „Czarny jak ja” John Howard Griffin

Amerykańskie Południe, rok 1959. John Howarda Griffin, biały Teksańczyk, postanawia wcielić się w rolę czarnoskórego mieszkańca regionu. Ten szanowany wśród „swoich” dziennikarz, muzyk, fotograf, działacz społeczny oraz bohater wojenny, decyduje, że jego metamorfoza będzie totalna. Goli więc głowę, przyjmuje środki wspomagające czernienie skóry, korzysta z lamp UV oraz farb i …

„Lustro o północy. Śladami Wielkiego Treku” Adam Hochschild

Adam Hochschild, który Południową Afrykę systematycznie od lat 60. odwiedza i eksploruje, napisał wnikliwy reportaż o historii tego nad wyraz niezwykłego, ale też niespokojnego kraju. I choć swoją opowieść zaczyna od wzmianek – o plemiennej przeszłości regionu, zahacza o kolonizację, o wojny burskie i prezydenturę Nelsona Mandeli – to jednak …

Patchworkowa recenzja intymna. „Małe życie” Hanya Yanagihara

Gdy cztery lata temu leżałam na sali poporodowej krótko po narodzinach mojego synka, będąc jednocześnie w stanie ekscytacji i przerażenia, w pokoju razem ze mną była także inna mama. Kobieta, która urodziła swoją maleńką córeczkę przez cesarskie cięcie, i która leżała w szpitalu położniczym od 2 miesiąca ciąży. Wcześniej stoczyła …

„Brzemię niewiedzy”. „W dół” Tim Johnston

Pamiętacie jak ostatnio pastwiłam się recenzencko nad Horstem i jego „Ślepym tropem”? (jeśli nie, to proszę kliknąć o… tutaj!). Że za płytko, że bez iskry bożej, że bohaterowie nijacy, że książka trąci myszką, a fabuła wręcz podręcznikowa? A zatem zapomnijcie wszystko co złe (albo uładzone), ponieważ „W dół” Tima Johnstona jest …

W imię wiary. „Pod sztandarem nieba. Wiara, która zabija” Jon Krakauer

Krakauer napisał bezkompromisowy, a jednocześnie szalenie dojmujący, reportaż o fanatyzmie. Precyzyjniej o tych, którzy usprawiedliwiając swoje niecne uczynki, wycierają sobie gębę boskimi przykazaniami i po łajdacku szafują słowami Biblii. „Pod sztandarem nieba” to książka nie tylko o mormonach; o fundamentalistycznym odłamie ich wiary; o początkach wyznania; o okrutnej zbrodni, która …

Deliryczne Los Angeles. „Perfidia” James Ellroy

 Los Angeles, grudzień 1941. Lotnictwo japońskie atakuje amerykańską bazę Pearl Harbor. Marzenia o pokoju zostają więc starte w proch, a mieszkańcy miasta zaczynają balansować na granicy histerii, nienawiści względem lojalnych Amerykanów japońskiego pochodzenia oraz poczuciu i przeczuciu, że ważne jest to, co tu i teraz. Nie ma przeszłości, ani przyszłości …

Zadowolony jak pies włóczy się bez celu*. Paul Theroux „Jechałem Żelaznym Kogutem”

Jego habitatem pociąg. Znakiem rozpoznawczym zaś: cięty język, zmysł obserwacji, dystans do samego siebie i otoczenia, gloryfikowanie szczegółów i trudów podróży. Paul Theroux, bo o nim mowa, w drugiej połowie lat 80. rusza w podróż przez Chiny. Ze wschodu na zachód. Z północy na południe. Swoją podróż rozpoczyna w Anglii …

„Terror” Dan Simmons. Chłód i inne demony

Ciekawość, pragnienie sławy, lęk i rozpacz – tak pokrótce można określić siły sprawcze kierujące bohaterami doskonałej i trzymającej w napięciu (aż po ostatnie karty!) powieści Dana Simmonsa „Terror”. Pierwsze akty historii czytelnik poznaje z retrospekcyjnych wypowiedzi bohaterów, te kolejne, tragiczne zaś stanowią clou całej opowieści. „Terror” to zatem sugestywny obraz wielkiej, ludzkiej …