Szkic recenzencki, czyli słów kilka o amerykańskiej prozie rozliczeniowej. „Zabić drozda” Harper Lee

Szczęśliwy ten kto dziwi się światu wciąż i wciąż. Niezmiernie rzadkie zjawisko naiwnego (nie rozumianego pejoratywnie!) zdumienia, zarezerwowane przecież dla dzieci, jakże dalekich od świata konwenansu i „wszechwiedzących” rodziców wspaniale zostało nakreślone w jedne bodaj z najsławniejszych amerykańskich powieści „Zabić drozda” Harper Lee. Książka o której napisano miliony rozpraw. Książka, …

Wyimki z historii. Janusz Tazbir „Od sasa do lasa

Dla laików i profesjonalistów. Dla tych mniejszych i większych entuzjastów historii. Najnowsza książka profesora Janusza Tazbira – wybitnego badacza wieków przeszłych (okres kultury staropolskiej, czasy reformacji a także kontrreformacji), porywa czytelnika w niezwykły i szalenie barwny świat dawnej Polski, gdzie wcale nierzadkie były przypadki fałszowania dokumentów miary państwowej, libacji szlacheckich …

Polemika z Adorno. Ida Fink „Podróż”

Wiele już rzeczy powstało o Holokauście w strukturze literatury. Świadectwa, wspomnienia, wiersze, liczne powieści składające się na ten olbrzymi tematyczny nurt zajmują pokaźne miejsce w niejednej bibliotece. I dobrze. Pamięć, jej literacki artefakt, jest przecież wyznacznikiem trwania. Szansą na przedłużenie istnienia. Niedobrze jednak, gdy ta sama „pamięć” znudzi się czytelnikowi, …

Magdalenki Judt’a. Tony Judt „Pensjonat pamięci”

Pamięć jest przedłużeniem istnienia. Dopóki pamiętamy i pamięta się o nas istniejemy ulokowani w określonym wycinku rzeczywistości. Tony Judt jeden z najwybitniejszych współczesnych intelektualistów doskonale zdawał sobie z tego sprawę. Unieruchomiony w szpitalnym łóżku przez śmiertelną chorobę – stwardnienie zanikowe boczne (ALS), tracąc stopniowo kontrolę nad własnym ciałem, stworzył niezwykłe …

Fandorin ponownie na tropie. Boris Akunin „Koronacja”

Niewiele jest rzeczy pewnych na tym świecie. Jednak to, że lektura książki Borisa Aukunia zachwyci nas od pierwszej aż po ostatnią stronę z pewnością do nich należy. „Koronacja”, czyli kolejny tom przygód niezwykle inteligentnego i odważnego śledczego Erasta Fandorina to nietuzinkowa sensacyjna proza balansująca na granicy gatunku – literatury wysokiej …

Indyjski patchwork. Paulina Wilk „Lalki w ogniu. Opowieści z Indii”

Banałem jest stwierdzenie, że Indie to kraj kontrastów. Wielobarwny, różnorodny a przy tym wyjątkowo nieuchwytnym. Zbyt wiele aspektów, aby opisać go w jednym tomie. Można uchwycić jeden fragment, skupić się wycinku rzeczywistości wtedy możliwy jest potencjalny sukces. Dla reportera to prawdziwe wyzwanie. Paulina Wilk, dziennikarka „Rzeczypospolitej” zdaje się wychodzić z …

Potyczki z Maestro Gombrowiczem. Witold Gombrowicz „Dzienniki 1953-1969”

Lektura i recenzja „Dzienników” Gombrowicza to jak walka w ringu z Muhammadem Ali. Moja waga kogucia kontra waga ciężka Mistrza Gombrowicza. Potyczka nierówna, lecz nad wyraz satysfakcjonująca. Lektura najnowszego, jednotomowego wydania „Dzienników” to niebagatelne i wyjątkowe czytelnicze doświadczenie. Intelektualne zmagania, które mimo początkowych, dość mocnych ciosów w postaci trudnej i …

„Gdyby nie znała ortografii, żyłaby do dziś”, czyli słów kilka o dziennikarstwie. „Anegdoty dziennikarskie” Elżbieta Ciborska

Dziennikarstwo to niełatwy fach. Praca pod wpływem presji okupiona olbrzymim stresem. W przypadku tego zajęcia nie trudno o pomyłkę. Dziennikarskie wpadki, kuriozalne przejęzyczenia, błędy i awarie techniczne nie należą do zjawisk rzadkich. Powstają również, i to wywołuje już nie tylko uśmiech, ale również pewną dozę dezaprobaty, nie tylko w studiu …

Proza jak blizna. „Grona gniewu” John Steinbeck

Wiele już słów zużyto do interpretacji genialnej (nie bójmy się tego słowa!) i ponadczasowej powieści Steinbecka. I za prawdę trudno się dziwić. Bo oto zaistniało w mej świadomości (zaprawdę żałuję, że tak późno) arcydzieło, którego odbiór wymaga kontemplacyjnej ciszy i nabożnego skupienia. To książka z rodzaju tych na którą czeka …

Wirtuozeria prozatorska. Józef Hen „Szóste, najmłodsze i inne opowiadania”

Michał Komar uważa, że Józef Hen jest mistrzem opowiadań. Trudno z tym stwierdzeniem polemizować. Czytając znakomity zbiór tekstów zawartych w tomie „Szóste, najmłodsze i inne opowiadania” nie sposób oprzeć się wrażeniu, że Hen jest nie tylko wirtuozem tej krótkiej prozatorskiej formy, ale również doskonały znawcą ludzkiego serca i rozumu. „Szóste, …

Proza rozrywkowa. „Zaginiona księga z Salem” Katherin Howe

Proza rozrywkowa, czyli proza wpisująca się w nurt popkultury to taka, która ma za zadanie dostarczyć przede wszystkim rozrywki. I dobrze powiedziałby pewnie Umberto Eco. I zacnie mówię również ja. Niechaj będzie. Tekst prosty i nie wymagający. Taki też jest czasami potrzebny. Książka na jeden wieczór, góra dwa podczas którego …

Podróż śladami rosyjskiego serca i sumienia. Jacek Hugo-Bader „Dzienniki kolymskie”

Dwoje bohaterów ma najnowsza książka Jacka Hugo-Badera: Paputczików – ludzi drogi, mieszkańców Kołymy oraz Trasę, inaczej zwaną Traktem Kołymski lub Magadańskim. Ci pierwsi „towarzysze podróży, (…) z którymi jest ci po drodze (po rosyjsku – po puti). Dosłownie i w przenośni”  to osoby będące potomkami więźniów sowieckich łagrów, którzy próbują …